چگونه مانع از آتش سوزی در جایگاه های سوخت شویم؟ - مجله حیات

به گزارش خبرنگار ، برای افرادی که مالک انواع وسایل نقلیه هستند، مراجعه به صندلی های عرضه سوخت، فعالیتی عادی شده اما هرگز نباید فراموش کرد که این فعالیت روزمره، بسیار پرخطر است.

برای کاهش خطر جانی و مالی در هنگام حضور در صندلی های سوخت، رعایت بعضی نکات الزامی است؛ نکاتی که رعایت کردن آن ها بسیار ساده است.

اساس این نکات برای انواع وسایل نقلیه و صندلی های سوخت یکسان است، اما در بعضی موارد، تفاوت هایی هم وجود دارد که در ادامه به بیان آن ها پرداخته ایم.

نکات ایمنی مشترک در صندلی های عرضه بنزین، CNG و LPG عبارتند از:

1. وسیله نقلیه باید پیش از سوخت گیری خاموش شود: روشن گذاشتن وسیله نقلیه هنگام سوخت گیری یکی از مهم ترین دلایل آتش سوزی در صندلی های سوخت سراسر دنیاست. وقتی موتور وسیله نقلیه روشن باشد، یعنی اجزای مختلف آن در حال کار کردن هستند و تماس مداوم این اجزا با هم، ممکن است جرقه ای ایجاد کند و منجر شود. حتی ضبط صوت و فندک خودروها هم در حین سوخت گیری نباید روشن باشد.
2. سیگار کشیدن در صندلی سوخت ممنوع است: سیگار کشیدن یکی از دلایل عمده آتش سوزی در صندلی های سوخت است و به همین دلیل، قانون منع استعمال دخانیات در آن ها وضع شده است.
3. نباید موقع سوخت گیری به داخل وسیله نقلیه برگشت: قرار دادن نازل داخل باک و برگشتن به داخل وسیله نقلیه، کار اشتباه و حادثه سازی است که بعضی از راننده ها آن را انجام می دهند.کارشناسان معتقدند که ممکن است اندکی بنزین روی دست یا حتی لباس راننده بعد از تماس با نازل باقی بماند یا حتی بخار سوخت به داخل اتاق خودرو راه پیدا کند. بنابراین وقتی او بلافاصله وارد خودرو می شود، جرقه ای که ممکن است در اثر اصطکاک بین لباس و صندلی ماشین زده شود، می تواند باعث آتش گرفتن یک صندلی سوخت شود.
4. سوخت نباید روی زمین بنزین بریزد: علاوه مسئله بر صرفه جویی، باید توجه داشت که وجود قطره ای سوخت روی زمین و بی احتیاطی یک راننده هنگام ترمز گرفتن ناگهانی، باعث ایجاد اصطکاک بین لاستیک ماشین و آسفالت زمین صندلی سوخت و در نتیجه به آتش کشیدن آنجا خواهد شد. به منظور پیشگیری از بروز این مشکل، کمی از سر باک بنزین خودرو باید خالی بماند.
5. استفاده از موبایل در صندلی سوخت ممنوع است: صحبت کردن با تلفن همراه در صندلی سوخت، خطری به مراتب بیشتر از سیگار کشیدن دارد. تحقیق های مختلف نشان داده است که سیگنال هایی که هنگام مکالمه با تلفن همراه وارد فضا می شوند، می تواند با بخار بنزین ترکیب شود و انفجار مهیبی را به وجود بیاورد.
6. فاصله استاندارد هنگام سوخت گیری با وسیله نقلیه جلویی باید رعایت شود: در هنگام بروز حادثه، وسایل نقلیه دیگر نباید درگیر شوند.
7. در هنگام سوخت گیری سرنشینان باید خارج شوند.
8. همواره تلاش شود تا یک کپسول آتش نشانی کوچک در وسیله نقلیه وجود داشته باشد.

متاسفانه بار ها مشاهده شده که به علت رعایت نکردن همین نکات ساده، یک صندلی سوخت که با هزینه بسیاری ایجاد شده منفجر می شود و از آن مهمتر، جان افراد بی شماری به خطر می افتد.

نکات ایمنی ویژه وسایل نقلیه استفاده کننده از سوخت CNG عبارتند از:

1. در صورت متوجه شدن بوی گاز از خودرو در اسرع وقت به یکی از مراکز معاینه فنی یا کارگاه های مجاز مراجعه کنید.
2. قبل از مراجعه به محل سوخت گیری، از سالم بودن سیستم گازسوز خودرو اطمینان داشته باشید.
3. از اعتبار عمر مخزن خود اطلاع داشته باشید، چون مخازن CNG عمر محدودی بین 15 تا 20 سال دارند.
4. در صورت نیاز و عمر مخزن بیش از 6 سال از نتیجه آزمون هیدرواستاتیک اطمینان داشته باشید.
5. از شستن صندوق عقب خودرو گازسوز پرهیز کنید، چون آب جمع شده باعث آسیب جدی به مخزن CNG می شود.
6. به صورت روزانه اطراف مخزن CNG خودرو خود را بازدید کنید، چون در بعضی موارد آب تجمع یافته و باعث خوردگی شدید مخزن می شود.
7. در صورت تصادف حتما به یکی از مراکز آزمون و بازرسی مخازن CNG مراجعه نمایید و از سالم بودن مخزن خود اطمینان داشته باشید.
8. در صورت اطلاع از آتش سوزی خودرو هرگز بدون انجام بازرسی و تست مخزن CNG سوخت گیری نکنید.
9. از دستکاری مخازن CNG جدا خودداری کنید که باعث خطرات جبران ناپذیری می شود.
10. از استاندارد بودن صندلی و اخذ تاییدیه استاندارد صندلی سوخت گیری اطمینان داشته باشید.
11. به برچسب دارای نشان استاندارد آزمون دوره ای پخش کننده ها (نازل ها) توجه کنید.
12. هرگز خودتان اقدام به سوخت گیری نکنید و این عمل باید از طریق اپراتور صورت گیرد.
13. حین سوخت گیری تمامی سرنشینان پیاده شده و دور از محوطه مستقر شوند.
14. حین سوخت گیری صندوق عقب خودرو را باز کنید.
15. هرگز به تجهیزات صندلی سوخت گیری دست نزنید.

در این قسمت ضروری است اشاره کنیم که علاوه بر خودرو های استفاده کننده از CNG (گاز طبیعی) که به نام گازسوز شناخته می شوند، بعضی از خودرو های گازسوز هم LPG استفاده می کنند. LPG یا گاز مایع، اخیرا مجوز مجلس شورای اسلامی برای ورود به سبد سوخت کشور را گرفته، اما هنوز صندلی های عرضه سوخت یا مخازن خودروی استاندارد برای آن به میزان انبوه تولید نشده است.

مالکان خودرو هایی که سوخت دوم آن ها گاز LPG است، برای شارژ مجدد، از سیلندر های 11 کیلویی ذخیره سازی گاز مایع استفاده می کنند. به یاد داشته باشید که استفاده از این سیلندر ها به جای مخزن اصلی، مخاطره آمیز است. بنابراین، اگر شما هم جزو دارندگان وسایل نقلیه ای هستید که بدون رعایت استاندارد های لازم از این نوع سوخت استفاده می کنید، لازم که موارد زیر را رعایت کنید:

1. هرگز از سیلندر های 11 کیلویی ذخیره سازی گاز مایع به جای مخزن اصلی استفاده نکنید.
2. توجه داشته باشید که سوخت گیری با وارونه کردن سیلندر های گاز مایع، در اغلب موارد با اتصالات و شیلنگ های نامناسب انجام می شود، بنابراین، خطر نشت گاز زیاد شده و در صورت کوچکترین اصطکاک و جرقه بلافاصله انفجار صورت خواهد گرفت.
3. از آنجا که سیلندر های 11 کیلویی هیچ وقت کاملا تخلیه نمی شوند و میزانی گاز درون آن ها باقی می ماند، برای ایمنی بیشتر از قراردادن آن ها در کنار منابع حرارتی اجتناب و از غلطاندن و پرتاب سیلند رهای گاز مایع جدا خودداری کنید.
4. در صورت بروز آتش سوزی در کپسول های گاز مایع: اول خونسردی خود را حفظ و مواد قابل اشتعال اطراف آن را از کنار شعله دور کنید، سپس سعی کنید پشت به جهت وزش باد به سیلندر شعله ور نزدیک شده و شیر گاز را قطع کنید تا آتش خاموش شود. نباید کپسول گاز مایع که شعله ور شده است را به صورت افقی رها کرد، زیرا باعث خروج گاز به صورت مایع شده و شعله آتش چند برابر خواهد شد. در صورت امکان، بدنه سیلندر را با آب و البته به صورت بارانی خنک نگهداری کرده تا از انفجار احتمالی آن جلوگیری شود، اگر شیر سیلندر گاز معیوب و با بسته شدن گاز قطع نشد، با احتیاط کامل به فضای باز انتقال دهید و در حین حرکت مراقب تغییر راستا شعله ها هم باشید.
5. لامپ روشنایی صندوق عقب را خارج کنید چون در هنگام خاموش و روشن شدن آن در زمان باز و بسته کردن صندوق، احتمال بروز جرقه وجود دارد.
6. از شیلنگ های فشارقوی مخصوص سوخت گیری LPG استفاده کنید زیرا سایر شیلنگ های گاز برای مصارف خانگی و کم فشار ساخته شده اند و مناسب سوخت گیری به علت خشک شدن و احتمال شکستگی و پارگی نیستند.
7. هنگامی که مخزن را هواگیری می کنید، هیچ گاه فکر نکنید هوایی که خارج می شود آتش نخواهد گرفت. این هوا نیست بلکه همان تبخیر گاز درون مخزن و قابل اشتعال است. پس ضروری است سوخت گیری را خارج از پارکینگ ساختمان، حیاط، کوچه و محله انجام داد.
8. به هیچ نام در کنار خیابان های پر رفت و آمد و کوچه ها سوخت گیری نکنید، چون احتمال دارد رانندگان یا عابران، سیگار خود را روشن یا از داخل ماشین خود به بیرون پرتاب کنند.
9. متعلقات گاز سوز وسیله خود را فقط به دست تعمیرکاران وارد، تعمیر یا بازبینی کنید و شخصا از دستکاری آن ها بپرهیزید.
10. شیلنگ تخلیه هوا را از صندوق عقب خود دور کنید تا گاز خارج شده، محوطه صندوق عقب و اتاق خودرو را پر نکند.
11. اتصالات شیلنگ شارژ خود را دو بست شیلنگی ببندید. در نظر داشته باشید، فشار گاز مایع بالا است و اگر اتصالات محکم بسته نشده باشند، شیلنگ از اتصالات خود جدا شده و باعث بروز خطر می شود.
12. در صورت استفاده از صافی، از صافی آلومینیومی استفاده کنید زیرا بار ها مشاهده شده که صافی های پلاستیکی به علت فشار بالای گاز می شکنند.
13. شیر کپسول گاز را چند دور بیشتر باز نکنید تا بتوانید در مواقع ضروری آن را ببندید.
14. اگر خودرویی در نزدیکی شما شارژ انجام می دهد، حداقل 10 متر از همدیگر فاصله بگیرید.

بر اساس این گزارش، رعایت نکات ایمنی موضوعی است که در مورد صندلی های سوخت جای هیچگونه اغماضی ندارد. زیرا با یک سهل انگاری کوچک، ممکن جان چندین نفر به خطر بیفتد، ضمن این که سوخت موجود در صندلی ها، سرمایه ملی محسوب می شود.