فکر می کنید قاره استرالیا چند سال پیش تشکیل شد؟ - مجله حیات

استرالیا نه تنها کوچک ترین قاره، بلکه بزرگ ترین جزیره کره زمین به شمار می رود؛ اما این سرزمین، همواره تا این حد منزوی نبود و زمانی بخشی از یک قاره بزرگ تر محسوب می شد. اکنون سؤال اینجا است که استرالیا دقیقاً چه زمانی به قاره ای جداگانه تبدیل شد؟

جومونگ و سوسانو به روایت هوش مصنوعی / عکس

وسعت خشکی استرالیا از شمال به جنوب درحدود 3700 کیلومتر و از شرق به غرب در حدود 4000 کیلومتر است. استرالیا با مساحت 7.69 میلیون مترمربع، خانه قدیمی ترین ماده شناخته شده روی زمین به شمار می رود. براساس مطالعه ای که سال 2014 در مجله journal Nature Geoscience منتشر شد، قدمت بلورهای زیرکن به دست آمده از منطقه جک هیلز در غرب استرالیا، به حدود 4.4 میلیارد سال پیش بازمی شود.

آلن کالینز، زمین شناس از دانشگاه آدلاید در استرالیا به لایوساینس گفت قدیمی ترین بخش های استرالیا سه تکه سنگ قاره ای هستند که با نام کراتون شناخته می شوند: کراتون های استرالیای شمالی، جنوبی و غربی. بخش جوان تر و شرقی استرالیا از صخره هایی تشکیل شده که درطول 500 میلیون سال گذشته در لبه منطقه ها قدیمی این قاره شکل گرفته اند.

استرالیا زمانی بخشی از خشکی بسیار بزرگ تری به نام گوندوانا بود که آفریقا، آمریکای جنوبی، جنوبگان، هند و ماداگاسکار را شامل می شد. گوندوانا زمانی خود نیز بخشی از ابرقاره پانگه آ بود و درحدود 200 میلیون سال پیش از آن جدا شد.

به گفته کالینز، گوندوانا درحدود 180 میلیون سال پیش آغاز به انشعاب کرد. در نتیجه این انشعاب، نیمه شرقی گوندوانا که شامل استرالیا، جنوبگان، هند و ماداگاسکار بود از نیمه غربی آن که آفریقا و آمریکای جنوبی را دربر می گرفت، جدا شد.

گوندوانا به علت فرورانش یا لغزش پوسته اقیانوسی در زیر مرز جنوبی و شرقی آسیا و سقوط در اعماق زمین شکست. به گفته او، این پوسته اقیانوسی، بقیه صفحه تکتونیکی را همراه خود می کشاند و حاشیه شمالی گوندوانا نیز در انتهای دیگر این صفحه واقع شده است. گوندوانای شرقی نیز به نوبه خود با گذشت زمان بخش های بیشتری را ازدست داد.

استرالیا و جنوبگان با هم از قاره گوندوانا جدا شدند

پاتریس ری، زمین شناس از دانشگاه سیدنی می گوید: استرالیا و جنوبگان، حدود 135 میلیون سال پیش، با هم و به عنوان یک بلوک از گوندوانا جدا شدند. علت این جدایی فرورانش یک صفحه تکتونیکی به زیر آن بود. ری می افزاید: این منطقه فرورانش، حرکت به سمت شرق بلوک استرالیا-جنوبگان از گوندوانا را در خود جای داد.

نیوزیلند نیز زمانی بخشی از این بلوک جداشده بود. باوجوداین حدود 100 میلیون سال پیش، خشکی دربرگیرنده نیوزیلند (قاره ای عمدتاً غوطه ورشده به نام زیلندیا) به علت فعالیت های آتشفشانی عمده، تاحدودی از شرق استرالیا جدا شد. استرالیا درنهایت حدود 35 میلیون سال پیش، زمانی که قاره اول به سمت شمال از قاره دوم دور شد، با جداشدن از جنوبگان، قاره ای مستقل را تشکیل داد. این رویداد به تشکیل اقیانوس منجمد جنوبی که درحال حاضر جنوبگان را احاطه نموده است، منجر شد.

استرالیا همچنان درحال حرکت است. کریس ریزوس و دونالد گرانت، دانشمندان استرالیایی سال 2017 در مقاله ای نوشتند که استرالیا با سرعتی درحدود 7 سانتی متر در سال حرکت می نماید و سریع ترین صفحه تکتونیکی متحرک زمین به شمار می رود. به گفته کالینز، قاره استرالیا درست با همان سرعتی که ناخن های ما رشد می نمایند به سمت شمال درحال حرکت است.

کالینز اضافه کرد: استرالیا احتمالاً درحدود 20 تا 30 میلیون سال آینده از پهلو به شرق آسیا برخورد خواهد نمود. زمانی که استرالیا با قاره آسیا برخورد کند، فرصت این سرزمین برای بودن به عنوان قاره ای جدا به خاتمه خواهد رسید.

227227