17 روش ساده تمیز کردن فر - مجله حیات

چرا باید فر را تمیز کنیم؟

تمیز نگه داشتن فر مثل فقط به خاطر ظاهر براقش نیست. دلایل خیلی مهم تری هم وجود داره که باید جدی گرفته بشن. وقتی فر رو تمیز نمی کنین، باقی مونده غذا و چربی ها روی دیواره و کف فر جمع می شن. هر بار که فر رو روشن می کنین، این آلودگی ها باعث بوی بد یا حتی دود می شن. ممکنه این مواد وارد غذای بعدی هم بشه و طعمش رو خراب کنه.

از طرف دیگه، اگر مدت زیادی فر تمیز نشه چربی و جرم روی المنت ها یا سینی جمع می شه. این کار باعث می شه دستگاه کارایی ش رو از دست بده یا حتی آسیب ببینه. تمیز کردن منظم با استفاده از روش های تمیز کردن فر، عمر دستگاه رو بیشتر می کنه. مصرف برق هم کمتر می شه. کیفیت پخت غذا ها همواره بالا می مونه. وقتی از روش های تمیز کردن فر استفاده کنین، سلامت خانواده هم حفظ می شه و دیگه خبری از بوی بد یا طعم عجیب تو غذاهاتون نیست.

نکات ایمنی هنگام تمیز کردن انواع فر

موقع تمیز کردن فر، رعایت نکات ایمنی خیلی مهمه، چون برخی مواد شوینده یا قطعات داخلی ممکنه به دست آسیب بزنن یا حتی مشکل برقی ایجاد کنن. با رعایت چند نکته ساده، هم سلامت خودتون حفظ می شه، هم دستگاه آسیب نمی بینه.

• قبل از هر کاری حتماً فر رو خاموش کنین و اجازه بدین کاملاً سرد بشه.
• اگر فر برقی هست، دوشاخه رو از برق بکشین. در خصوص فر گازی هم قطع بودن گاز رو چک کنین.
• از دستکش استفاده کنین تا دست هاتون از مواد شوینده یا سطوح زبر آسیب نبینه.
• موقع استفاده از مواد شیمیایی، پنجره رو باز بگذارین یا تهویه آشپزخانه رو روشن کنین.
• هرگز از مواد شوینده قوی یا خورنده روی المنت یا قطعات داخلی برقی استفاده نکنین.
• برای تمیز کردن شیشه درب فر، از اسفنج نرم یا پارچه لطیف استفاده کنین تا خط نیفته.
• مطمئن بشین سیم ها یا قطعات داخلی خیس نشه و آب به داخل دستگاه نفوذ نکنه.
• اگر مواد شوینده صنعتی استفاده می کنین، دستور مصرف روی بسته بندی رو به دقت بخونین و رعایت کنین.
• بعد از اتمام کار، فر رو با یک پارچه مرطوب کاملاً تمیز کنین تا هیچ ماده ای روی آن باقی نمونه.
• قبل از استفاده مجدد از فر، بذارین همه قسمت ها کاملاً خشک بشه.

روش های تمیز کردن انواع مختلف فر

معمولاً هر فر با توجه به نوع ساختارش روش تمیز کردن مخصوص خودش رو می خواد. برخی وقت ها اگه روش های تمیز کردن فر رو متناسب با مدلش درست اجرا نکنین، هم کارتون سخت می شه، هم ممکنه به دستگاه آسیب بزنین.

روش تمیز کردن فر برقی

در فرهای برقی، قبل از هر کاری باید دستگاه رو خاموش کنین و دوشاخه رو از پریز بکشین. اجازه بدین فر کاملاً سرد بشه.

نباید هیچ وقت مستقیم آب یا مواد شوینده روی بخش های داخلی مثل المنت، بریزین چون باعث اتصالی یا آسیب به سیستم برقی می شه. برای تمیز کردن، معمولاً یک محلول رقیق سرکه و آب یا جوش شیرین با آب استفاده می کنن، به خصوص برای چربی های قدیمی. محلول رو با اسفنج یا پارچه نرم روی بخش های داخلی بمالین و بعد چند دقیقه با دستمال مرطوب و تمیز پاک کنین تا مواد اضافی بمونه نداشته باشه.

سینی و پنجره فر رو جدا جدا با آب گرم و مایع ظرفشویی بشورین و خوب خشک کنین. هیچ وقت قسمت برقی و المنت رو غرق آب یا خیس نکنین.

شما می توانید سرکه، جوش شیرین و مایع ظرفشویی رو به روش های اینترنتی یا از فروشگاه های تهیه کنید.

روش تمیز کردن فر گازی

تو فرهای گازی، حتماً باید شیر گاز رو هم کاملاً ببندین و بعد آغاز کنین. چون فرهای گاز معمولاً قطعات جدا شونده بیشتری دارن، قفسه ها یا سینی رو بیرون بیارین و جداگانه بشورین.

داخل محفظه فر رو با محلول آب گرم و جوش شیرین یا سرکه پاک و بعدش با دستمال نم دار تمیز کنین. اگر هنوز لکه های چربی مونده، می تونین از برس نرم استفاده کنین اما مراقب باشین به لعاب و جداره آسیب نزنین. منافذ گاز و قسمت شعله ها باید با احتیاط تمیز بشه تا گرفتگی یا مشکل در روشن شدن پیش نیاد. بعد از تمیزی کامل، همه قطعات رو کاملاً خشک کنین و سرجاش بذارین.

روش تمیز کردن فر دیواری

فر دیواری (چه برقی باشه چه گازی) اغلب داخل دیوار نصب می شه و دسترسی بهش ممکنه کمی سخت تر باشه، پس باید بیشتر احتیاط کنین.

اول دستگاه رو خاموش و از برق جدا کنین، یا مطمئن بشین شیر گاز بسته است. تمیز کردن داخل این فرها شبیه فر برقی انجام می شه: یعنی استفاده از محلول جوش شیرین و آب، اسفنج نرم و دستمال مرطوب.

مراقب باشین هیچ آبی وارد بخش برد یا کنترل پنل نشه چون معمولاً نزدیک قسمت جلو نصب شده. قفسه ها، سینی و شیشه داخلی جداگانه بشورین و بذارین کاملاً خشک بشن. برای شیشه بیرونی یا صفحه نمایش هم فقط با دستمال نیمه خشک تمیز کنین تا لکه نیوفته.

روش تمیز کردن فر توکار یا فر بخارپز

فر توکار شبیه فر دیواری تمیز می شه، اما مدل هایی که قابلیت بخارپز دارن باید حتماً مخزن بخار رو جداگانه با آب گرم و سرکه بشورین تا جرم نبنده و خروجی بخار همواره باز بمونه. مراقب باشید موقع پاک کردن داخل، هیچ ماده ای وارد منافذ بخار نشه. تمیز کردن قسمت های دیگر هم مشابه سایر فرهاست.

تمیز کردن بخش های مختلف فر

تمیز کردن هر بخش فر روش مخصوص داره و اگه هر قسمت رو با روش درست تمیز کنین هم بهداشتی تره و هم از آسیب و کدر شدن یا بوی بد جلوگیری می کنه. شرح کامل هر بخش رو جداگانه بخونید.

تمیز کردن در شیشه ای فر

درب شیشه ای فر پر استفاده ترین بخشه و به خاطر بخار و چربی زود کدر و لک می شه. برای تمیز کردن، اول صبر کنین کاملاً سرد بشه. یک محلول رقیق سرکه سفید و آب یا مایع ظرفشویی رو با اسفنج یا پارچه بدون پرز روی سطح در بکشین.

لکه های چربی رو می شه با ترکیب جوش شیرین و کمی آب روی شیشه مالید و بعد از چند دقیقه با دستمال مرطوب پاک کرد. برای قسمت های کناری و لبه ها، گوش پاک کن یا یک برس کوچک یاری می کنه. آخر کار با یک دستمال خشک تمیز، شیشه رو برق بندازین.

تمیز کردن شبکه فر (قفسه/طبقه فلزی)

شبکه یا طبقه فلزی معمولاً چربی و مواد غذایی سوخته روش می مونه. برترین کار اینه که شبکه رو تا جایی که ممکنه از داخل فر خارج کنین. داخل سینک یا تشت بزرگ با آب گرم و مایع ظرفشویی چند دقیقه خیس بدین تا چربی ها شل شه.

اگه جرم خشک و چسبیده شده، روی قسمت های خیلی کثیف کمی جوش شیرین و آبلیمو بریزین و بگذارین بمونه. بعد با یک اسکاچ یا فرچه نرم همه قسمت ها رو بسابین و با آب داغ آبکشی کنین. بذارین کاملاً خشک شه، بعد سر جای خود بذارین.

تمیز کردن سینی فر

سینی فر یکی از پرچرب ترین بخش هاست. اول سینی رو کاملاً خارج کنین و تو سینک یا تشت بزرگ، با آب داغ و مایع ظرفشویی بذارین خیس بخوره. ترکیب جوش شیرین و آب یا سرکه برای جرم زدایی خیلی خوب جواب می ده.

اگه کثیفی خیلی سفت و چسبیده بود، یک شب داخل محلول آب و جوش شیرین خیس کنین. صبح با یک اسفنج یا اسکاچ غیر فلزی تمیز و بعد آبکشی کنین. اگر سینی رنگ یا روکش داره، حواستون باشه خط نیفته.

تمیز کردن شیشه دو جداره فر

احتمالا برای شما هم سوال شده که چگونه شیشه دو جداره فر را تمیز کنیم؟ لای شیشه دو جداره در فر اغلب چربی و گرد و غبار جمع می شه و تمیز کردنش کمی تکنیکی تره. باید اول دفترچه راهنمای فر رو ببینین؛ برخی مدل ها پیچ مخصوص دارن که با باز کردنش، دو لایه شیشه از هم جدا می شن.

به آرامی شیشه ها رو خارج کنین، بعد با محلول شیشه شوی یا سرکه و یک پارچه نرم دو طرف هر شیشه رو تمیز کنین. کاملاً خشک که شد، مجدداً جا بزنید و پیچ ها رو محکم کنین. هرگز بدون راهنمای شرکت سازنده این کار رو انجام ندین، چون ممکنه آسیب بزنه یا گارانتی باطل بشه.

تمیز کردن المنت یا گرم کن فر

المنت در فر برقی بخش حساسی هست و درسته که چرب میشه اما هیچ وقت برای تمیز کردن نباید خیسش کنید. فقط با یک دستمال مرطوب که کمی محلول سرکه بهش زدید خیلی ملایم المنت سرد شده رو پاک کنین. هرگز مواد شیمیایی یا آب مستقیم به المنت نریزین.

تمیز کردن پنل یا صفحه کنترل

این قسمت معمولاً حساس و آسیب پذیره. با یک دستمال میکروفایبر یا کمی مرطوب بدون ریختن مواد شوینده، فقط سطح پنل رو پاک کنین. مواد شوینده یا آب باعث مشکل در عملکرد دکمه ها و نمایشگر می شه.

بیشتر بخوانید:

روش های تمیز کردن فر در خانه با مواد مختلف

برای تمیز کردن فر، می تونین بسته به نوع آلودگی و ترجیح خودتون از مواد طبیعی مثل جوش شیرین، سرکه، لیمو یا از مایع های تمیزکننده صنعتی استفاده کنین. هر کدوم از این روش های تمیز کردن فر مزایا و معایب خودش رو داره و باید با توجه به مدل فر و اندازه جرم و چربی، روش مناسب رو انتخاب کنین.

تمیز کردن فر با جوش شیرین و سرکه

این روش جزو ایمن ترین و پرطرفدارترین راهکارهای خانگی هست. اول کف و دیواره های سرد فر رو با اندازه زیادی جوش شیرین بپوشونین و بعد کمی آب اسپری کنین تا حالت خمیر پیدا کنه. بذارین این خمیر چند ساعت، یا ترجیحاً کل شب، داخل فر بمونه. بعد با یک پارچه مرطوب خمیر رو پاک کنین. اگر لکه و چربی سفت مونده بود، کمی سرکه سفید روی همون قسمت اسپری کنین و بعد از چند دقیقه با اسفنج تمیز پاک کنین. جوش شیرین و سرکه چربی و جرم رو سریع تر حل می کنن و بوی بد فر رو هم از بین می برن.

تمیز کردن فر با لیموترش

لیموترش خاصیت اسیدی و ضدعفونی کننده داره و بوی نامطبوع رو هم برطرف می کنه. در این روش که یکی از روش های تمیز کردن فر محسوب می گردد، دو عدد لیمو رو نصف کنین، آب شون رو توی یک ظرف نسوز بریزین و خود پوست های بریده شده رو هم توی ظرف بندازین. ظرف رو داخل فر سرد بگذارین، بعد فر رو روی دمای 180 درجه سانتی گراد برای حدود 20-30 دقیقه روشن کنین تا بخار لیمو جرم ها رو شل کنه. بعد از خنک شدن، با اسفنج یا دستمال، جرم ها را خیلی راحت پاک کنین. این روش بیشتر برای فرهایی که جرم زیاد یا قدیمی ندارن عالیه.

مایع تمیزکننده فر

این پاک کننده ها مخصوص فر تهیه می شن و قدرت تمیزکنندگی بالایی دارن، به ویژه برای چربی های سفت و لکه های قدیمی. باید دستورالعمل درج شده روی بسته بندی رو دقیق رعایت کنین؛ بیشتر اوقات باید مایع رو روی سطوح داخلی بمالین، مدتی صبر کنین، بعد با پارچه نمدار کامل تمیز کنین تا مواد شیمیایی باقی نمونه. موقع استفاده حتماً از دستکش و تهویه مناسب استفاده کنین و جلوی تماس مایع با المنت یا سیم کشی فر رو بگیرین.

روش تمیز کردن فر با بخار

برخی مدل های نو فر، قابلیت تمیزکاری با بخار دارن یا حتی برنامه خودتمیزشویی (Self-Clean) دارن. کافیه اندازهی آب توی سینی فر بریزین و دستگاه رو روی حالت بخار یا برنامه مخصوص تمیزکاری روشن کنین. گرما و بخار باعث شل شدن چربی و جرم می شه. بعد از سرد شدن، فقط با اسفنج یا پارچه جرم ها رو پاک کنین.

هر روشی رو انتخاب کردین، مطمئن باشین قبل از آغاز کامل فر سرد شده و ایمنی رو رعایت کنین. مواد طبیعی مثل جوش شیرین و لیمو برای تمیزی روزمره و بهداشت و برطرف بو عالی ان و مواد صنعتی برای جرم و چربی زیاد یا قدیمی توصیه می شن.

روش پاک کردن روغن سوخته از فر

پاک کردن روغن سوخته از داخل فر یکی از مسائل جدی افرادیه که زیاد با فر پخت وپز می کنن. وقتی روغن حین پخت به کف یا دیواره های فر می پاشه و می سوزه، یه لایه سفت و چسبنده و بدبو روی سطح می مونه. این لکه ها با شست وشوی معمولی پاک نمی شن. برای تمیز کردنش معمولاً باید از ترکیب جوش شیرین و کمی آب، یا جوش شیرین و سرکه یه خمیر بسازین و روی لکه ها بمالین. چند ساعت یا تا صبح صبر کنین تا جرم ها نرم بشه، بعد با اسفنج یا دستمال مرطوب پاکش کنین. اگه باز لکه مونده بود، همین روش رو دوباره تکرار کنین یا از شوینده صنعتی استفاده کنین تا همه چربی های سوخته کاملاً از بین بره.

برطرف بوی بد و ضدعفونی کردن فر

جمع شدن به جای مانده غذا، چربی و تکه های سوخته داخل فر باعث ایجاد بوی بد و ناخوشایندی می شه که گاهی حتی به غذاهای بعدی هم منتقل می شه. اولین و مهم ترین کار، تمیز کردن کامل داخل فر و از بین بردن تکه های قابل مشاهده است.

وقتی فر رو از مواد جامد تمیز کردید، برای از بین بردن بوهای عمیق، می تونین یک ظرف نسوز حاوی آب و چند قاشق سرکه سفید یا آب لیموی تازه رو تو فر بذارین. فر رو حدود 20 تا 30 دقیقه با دمای 180 درجه سانتی گراد روشن کنین تا بخار سرکه یا لیمو به همه سطح داخلی فر برسه. این بخار هم بوی نامطلوب رو جذب می کنه و هم با خاصیت ضدعفونی کنندگی، فضای داخلی فر رو تا حد زیادی تمیز می کنه.

از قلم نیاندازید که مواد طبیعی مثل سرکه و لیمو، در روش های تمیز کردن فر، باکتری و قارچ رو هم تا حد خوبی از بین می برن و اثرشون شبیه ضدعفونی کننده های ملایمه ولی ضرری برای دستگاه یا سلامتی نداره. بعد از خاموش شدن فر و سرد شدن ظرف، داخل رو با یک پارچه تمیز و مرطوب پاک کنین. همین کار گاهی بوی قوی تر رو کاملاً از بین نمی بره؛ در این صورت می تونین یه شب بیکینگ پودر یا چند تکه زغال چوب داخل فر بذارین تا تمام بوهای اضافه رو جذب کنه. این روش ها باعث می شن هم فر خوشبو بشه هم فضای داخلیش تا حد زیادی ضدعفونی بمونه.

پیشگیری از کثیف شدن مجدد فر

برای جلوگیری از کثیفی مجدد فر، باید روال نظافت رو جزئی از کار آشپزی قرار بدید و چند تا نکته ساده رو رعایت کنین. اول اینکه همواره زیر غذاهایی که احتمال چکه کردن چربی، سس یا مواد شیرین دارن، یک سینی جدا یا ورق آلومینیوم گذاشته بشه تا این مواد روی کف و دیواره فر نریزه. موقع پخت غذاهای بسیار آبکی یا غذاهایی که امکان سرریز شدنشون زیاده، ظرف رو کامل پر نکنید و سینی فر رو بلافاصله بعد از استفاده تمیز کنین تا چربی تازه خشک و سفت نشه.

بعلاوه اگر بعد از هر بار استفاده، بلافاصله با یک دستمال مرطوب یا یک اسفنج نرم محل لکه های نو رو پاک کنین، هیچ وقت جرم سخت و چسبنده تشکیل نمی شه و تمیزکاری دوره ای ساده تر و سریع تر انجام می شه. با این کار، دیگر نیازی به روش های تمیز کردن فر نخواهید داشت.

حتی می تونین هر چند وقت یک بار داخل فر رو با محلول رقیق سرکه یا آبلیمو و آب اسپری نموده و سریع دستمال بکشین تا بوی نامطبوع و لکه های کوچک به مرور وقت به لکه سفت تبدیل نشن. رعایت همین کارهای جزئی باعث می شه هیچ وقت مجبور به تمیزکاری سخت و زمان بر نشین و فر همواره تمیز و بهداشتی بمونه.

نکات مهم در خصوص روش های تمیز کردن فر

• فر بعد چند بار غذا درست کردن قشنگ چربی و لکه می گیره و معمولاً اینا رو دیواره ها و کف جمع می شن. اگه دیر بهش برسی، این چربی ها سفت و لج باز می شن و با یه دستمال خالی راحت پاک نمی شن.
• برای تمیز کردن این لکه ها، جوش شیرین با کمی آب یا سرکه جواب می ده، چون باعث می شه چربی شل بشه و راحت تر از سطح جدا شه. معمولاً این مواد طبیعی باید چند ساعت تو فر بمونن تا اثر کنن، عجله کنی نتیجه نمی گیری.
• در فرایند روش های تمیز کردن فر وقتی از سرکه استفاده می کنی علاوه بر تمیزکردن، بوی بد فر هم تقریباً از بین می ره. ترکیب سرکه و مایع ظرفشویی هم انتخاب بدی نیست، مخصوصاً برای لکه هایی که رو شیشه جا خشک کردن.
• فر برقی نسبت به آب خیلی حساسه و مخصوصاً برای المنت و پنل کنترل اصلاً نباید آب یا شوینده مستقیم استفاده شه. برای این قسمت ها، یه دستمال نم دار کافی به نظر می رسه تا هم تمیز شه و هم آسیبی نبینه.
• قفسه و سینی فر رو میشه راحت جدا کرد و تو سینک شست، اگه خیلی کثیف بودن یکم بذاری توی آب گرم و مایع ظرفشویی، جرم ها راحت تر ول می کنن. ترکیب جوش شیرین و آبلیمو هم برای جرم های قدیمی تر جواب می ده.
• گاهی لکه های سخت باید یک شب با خمیر جوش شیرین بمونن تا فردا راحت تر بیفتن. برای تمیزکاری فر گازی، باید حواست باشه چیزی توی منافذ گاز گیر نکنه که موقع روشن کردن مشکل درست نشه.
• وقتی از شوینده صنعتی استفاده می کنی، بهتره یه فرصت بدی که بو و بخارش بره تا موقع پخت غذا، بو اذیتت نکنه. بعد استفاده از این مواد هم باید حسابی با دستمال خیس بکشی تا چیزی از مواد داخل فر نمونه.
• در روش های تمیز کردن فر، معمولاً هرچی سریع تر لکه و چربی ها تمیز بشن، کار آدم راحت تر می شه و فر هم همواره تمیزتر باقی می مونه. همین نکته ساده کلی از دردسرهای تمیزکاری های سخت تر رو کم می کنه.

سوالات متداول درباره برترین و سریع ترین روش های تمیز کردن فر

برای از بین بردن چربی و لکه های سرسخت داخل فر، چه کار کنم که اذیت نشم؟

برترین کار اینه که یه خمیر ساده از جوش شیرین و آب درست کنی و روی لکه ها بمالی و بزاری چند ساعت (یا شب تا صبح) بمونه. فردا با یه دستمال یا اسفنج نم دار راحت تر برمیاد و حتی میشه رو سرکه هم اسپری کنی که چربی ها خوب تر پاک شن.

تمیز کردن شیشه فر جوری که لک و خش روش نمونه با چی بهتره؟

شیشه فر معمولاً به چیزای زبر حساسه، پس یه پارچه میکروفایبر نرم یا اسفنج بدون خط و خش بردار و محلول سرکه و آب یا یه کیسه کوچک جوش شیرین و آب رو امتحان کن. فقط بعدش یه دستمال نم دار بکش که اثری از ماده یا لکه نمونه.

اگه فر بوی تند مواد شوینده گرفت، چطور سریع تر برطرفش کنم؟

در فر رو یه مدت باز بذار یا یه لیوان کوچیک آب و کمی آبلیمو یا وانیل بذار وسط فر و یک ربع با دمای پایین روشنش کن. این کار معمولاً بو رو می بره و هوای داخل رو ملایم تر می کنه.

برای تمیز کردن المنت فر برقی باید به چی توجه کنیم؟

المنت ها شدیداً به رطوبت حساس هستند و نباید هیچ وقت آب یا شوینده مستقیم روشون بریزی. فقط با پارچه ای که خیلی کم مرطوبه و بدون مواد شیمیایی، آرام گرد و خاک یا لکه رو از روشون بردار.

سینی و شبکه فر که خیلی جرم گرفته، چه جوری در روش های تمیز کردن فر راحت تر پاک میشه؟

بذار قفسه و سینی رو تو آب گرم و کمی مایع ظرفشویی حسابی خیس بخورن. بعد از نیم ساعت، حتی با اسکاچ معمولی هم خیلی از جرم ها راحت میاد بالا؛ اگه باز هم موند، کمی جوش شیرین یا سرکه یاری می کنه.

اگه حوصله تمیز کردن مرتب فر رو ندارم، چطور دردسرش رو کمتر کنم؟

هر بار بعد از پخت غذا که فر هنوز گرم و چربی ها نرم هستن یه دستمال نم دار توش بکشی، کار خیلی ساده تر می شه و لکه سفت نمی شه که بعداً اعصابتو خرد کنه.